De Stentor was er als eerste bij. Op 2 juli schreef de krant een artikel over de omgekeerde of omgedraaide vlag die op steeds meer plekken verscheen in het oosten van Nederland. Voor een deskundige namen ze contact op met de Nederlandse Vereniging voor Vlaggenkunde. Het bleek het eerste in een lange reeks interviews die in de twee weken daarna zouden volgen. Hieronder de beschrijving van een mediastorm over omgedraaide vlaggen.

Vier dagen na de Stentor volgden ZO34, de lokale omroep van Emmen, en het Reformatorisch Dagblad. In de krant van 6 juli verscheen een groot artikel over de omgekeerde driekleur in de vorm van een interview, met pasfoto zelfs! Daarna was het weer een aantal dagen rustig, tot het weekend van 9 en 10 juli. De omgedraaide vlag werd door steeds meer boeren opgepikt als protestvlag en overal in Nederland verschenen ze in het straatbeeld.

Twee drukke dagen

Datzelfde weekend was ik onderweg naar Ljubljana voor het internationale congres voor vlaggenkunde, ICV29. Op het congres worden presentaties gegeven over de vele facetten van de vexillologie. Vol goede moed gingen we van start, maar al snel ging de telefoon. De Volkskrant was de eerste die belde voor een interview. Radio Oost was de volgende: of ik kon inbellen in het programma De Lunch (hier te beluisteren, na 15 minuten).

En dat was nog maar het begin. Terwijl ik het artikel van de Volkskrant (voor de website en de krant) aan het proeflezen was, kreeg ik berichten dat verschillende journalisten van de Telegraaf me probeerden te bereiken. Uiteindelijk bleek dat te gaan om twee items, zowel een interview voor de krant en website als een video-interview voor op de site. Met de vlaggen van de vlaggenkundige verenigingen op de achtergrond deed ik het woord.

Ondertussen verschenen steeds weer nieuwe onbekende 06-nummers op mijn telefoon en steeds weer moest ik de zaal verlaten. Aan het einde van de eerste conferentiedag heb ik dus maar even het woord gevraagd om de aanwezige vlaggenkundigen bij te praten over de vlaggenkundige actualiteit in Nederland. Dat er plotseling zoveel aandacht was in de media voor vlaggen riep veel verbazing op, maar leidde ook tot nuttige reacties.

Op dinsdag ging het bellen en e-mailen gewoon door namelijk. Vanuit de wandelgangen van de conferentie gaf ik interviews voor de website van de NOS en van Eén Vandaag en was ik live bij Spitstijd van Radio Noord-Holland (12 juli 2022 om 16.40 uur). Ondertussen deed bestuurslid Theun Okkerse in Nederland de televisie-interviews voor het NOS Journaal (vanaf 3:57) en het Jeugdjournaal en sprak hij met RTL Nieuws.

De inhoud van het debat

Zo abrupt als het begonnen was, was het ook weer voorbij. Op woensdagochtend was Theun nog op de radio bij de Veronica Ochtendshow (vanaf 8.45 uur). Trouw kwam met een wat beschouwender artikel in de krant en de website en de Stentor publiceerde een vervolgartikel, maar die beide interviews waren de dag ervoor al gedaan. De rest van de woensdag – en van de conferentie – blijft het rustig voor de NVvV-bestuursleden.

Ondertussen was de toon van het debat in Nederland flink gewijzigd. Als vlaggendeskundigen hebben wij ons uiteraard beperkt tot de vlaggenkundige aspecten van de discussie, maar dat er ook een reactie zou komen op het gebruik van de Nederlandse vlag als protestmiddel was niet onverwacht. De Telegraaf sprak met Marco Kroon en politievakbond ACP en ook op Twitter begon een beweging om toch vooral #roodboven te houden.

Hoewel de vragen van de journalisten opvallend gelijkluidend waren (ze lezen immers elkaars stukken ook), was er dus wel degelijk een ontwikkeling te bemerken in de interviews. In eerste instantie waren de interviews vooral informatief over de historische achtergrond van omgedraaide vlaggen, maar steeds vaker ging het ook over de rol en betekenis van vlaggen als samenbindend of juist onderscheidend symbool. Vlaggenkunde dus!

De inhoudelijke inzichten die ik in die twee weken heb opgedaan over de geschiedenis en betekenis van omgedraaide vlaggen zal ik nog verwerken in een artikel in het tijdschrift Vlag! (abonneren kan hier!). Mijn voorlopig laatste daad was om contact op te nemen met de redactie van het Parool. Veel media bleken namelijk hun feiten (ook foute feiten ofwel fake news) te halen uit een artikel op hun site. Ook dat is nu dus hersteld!

Aanvulling dd. 14 oktober 2022:
Het uitgebreide artikel over omgekeerde vlaggen is te vinden op pagina 6 van het tijdschrift Vlag!. Daarin is de herkomst en betekenis van de protestvlag onderzocht.

HIeronder vind je het hele overzicht van media-uitingen over de omgedraaide vlag waar bestuursleden van de NVvV bij betrokken waren:

MediumDragerDatumTitel
De StentorWebsite02-07-2022Dit is waarom boeren de Nederlandse vlag omgekeerd ophangen
Reformato-
risch Dagblad
Krant06-07-2022Uit protest de vlag op z’n kop
ZO34Website06-07-2022De vlag andersom hangen: “Een duidelijker noodkreet is er niet’
VolkskrantWebsite11-07-2022Blauw-wit-rood: de omgekeerde Nederlandse vlag als symbool van het protest tegen de overheid
Radio OostRadio11-07-2022Interview in De Lunch (11 juli 2022, na 15 minuten)
VolkskrantKrant12-07-2022Blauw-wit-rood: de omgekeerde Nederlandse vlag als symbool van het protest tegen de overheid
TelegraafWebsite12-07-2022Omgedraaide vlag is doorn in het oog van oorlogsveteranen
TelegraafKrant12-07-2022Stop met het verkwanselen van de Nederlandse vlag
TelegraafVideo12-07-2022Hierom hangen boeren de Nederlandse vlag op de kop
Radio OostWebsite12-07-2022Op veel plekken omgekeerde vlaggen opgehangen; het verhaal van de vlag in het boerenprotest
NOSWebsite12-07-2022Vlag ondersteboven als steun voor boeren: ‘Beter dan snelwegen bezetten’
Eén vandaagWebsite12-07-2022Waarom deze burgers ook de Nederlandse vlag ondersteboven hangen om de boeren te steunen bij hun protest
NH NieuwsRadio12-07-2022Interview in Spitstijd (12 juli 2022 om 16.40 uur)
NOS JournaalTelevisie12-07-2022Interview in het Journaal (12 juli 2022 om 19 uur, vanaf 3:57)
JeugdjournaalTelevisie12-07-2022Interview in het Jeugdjournaal (12 juli 2022)
RTL NieuwsWebsite12-07-2022Protesteren met omgekeerde vlag: ‘Het is niet verboden’
VeronicaRadio13-07-2022Veronica Ochtendshow (13 juli 2022 om 8.45 uur)
TrouwWebsite13-07-2022De omgekeerde vlag en de boerenzakdoek zijn lege symbolen van het boerenverzet
TrouwKrant13-07-2022Waar komen de omgekeerde vlaggen en boerenzakdoeken opeens vandaan?
De StentorWebsite13-07-2022Omgekeerde vlag roept sympathie én weerzin op: ‘Doet me pijn aan de ogen’
ParoolWebsite13-07-2022Waarom de omgekeerde vlag oprukt